فرق چاقی و اضافه وزن؛ چاقی با اضافه وزن فرق دارد!

سوالی که در اینجا مطرح است این است که فرق چاقی و اضافه وزن در چیست؟ اصطلاحات «اضافه وزن» و «چاق» اغلب به جای یکدیگر استفاده می ‌شوند، اما در حالی که معانی جداگانه ‌ای دارند. به عبارت ساده، اضافه وزن به معنای داشتن وزن بدن بیشتر از محدوده وزن سالم است، در حالی که چاقی یک بیماری مزمن است که نشان دهنده نوع شدیدی از چربی و وزن اضافی است.

به علاوه، برای محاسبه اضافه وزن و چاقی نیاز به شاخصی به نام شاخص توده بدنی (bmi) است. همچنین لازم به ذکر است که اغلب اوقات اضافه وزن می‌ تواند در درازمدت منجر به چاقی شود، که افراد چاق را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به مشکلات سلامتی مرتبط با وزن نیز قرار می‌ دهد.

به همین دلیل است که ما در اینجا به بررسی تفاوت چاقی و اضافه وزن و اینکه چه شاخص توده بدنی فرد را در سطح جمعیت به عنوان اضافه وزن یا چاق طبقه ‌بندی می‌ کند؟ و چگونه می‌توان به طور سالم وزن کم کرد؟ پرداخته ایم.

تعریف اضافه وزن

قبل از اینکه درباره فرق چاقی و اضافه وزن صحبت کنیم ابتدا بهتر است، تعریف چاقی و اضافه وزن را ارائه دهیم.

برای محاسبه اضافه وزن، از شاخص توده بدنی (BMI) به عنوان یک ابزار غربالگری برای طبقه‌بندی افراد دارای اضافه وزن استفاده می شود. BMI شما محاسبه چربی بدن است که وزن شما بر حسب کیلوگرم را تقسیم بر قد شما به بر حسب متر مربع می کند.

شاخص توده بدنی بین 25 تا 29.9 به طور کلی اضافه وزن محسوب می‌ شود، اما توجه به این نکته مهم است که برای برخی افراد مانند ورزشکاران که توده عضلانی و چربی متفاوتی دارند، اندازه‌گیری BMI همیشه دقیق نیست. همچنین نحوه محاسبه شاخص توده بدنی برای چاقی کودکان نیز کمی با چاقی بزرگسالان فرق دارد.

به همین دلیل است که از سایز دور کمر هم می ‌توان برای ارزیابی وزن استفاده کرد. طبق گفته سازمان بهداشت جهانی (WHO)، اضافه وزن و چاقی را به عنوان عاملی برای افزایش احتمال خطر متابولیک و بیماری های مزمن معرفی می کنند. اما به طور کلی دور کمر بالای 94 سانتی ‌متر برای مردان و 80 سانتی ‌متر برای زنانی که باردار نیستند می تواند نشان دهنده اضافه وزن باشد.

طبق مطالعات انجام شده، کودکان و نوجوانان دارای اضافه وزن 70 درصد بیشتر از سایر افراد در معرض خطر چاقی در بزرگسالی هستند. بعلاوه، تخمین زده می‌ شود که تقریباً ۵۵ درصد از کودکان چاق در نوجوانی چاق می‌ مانند و تقریباً ۸۰ درصد از نوجوانان چاق در بزرگسالی نیز چاق خواهند بود.

تعریف چاقی

از فرمول BMI و دور کمر برای تعیین چاقی هم می توان استفاده کرد. طبق گفته سازمان بهداشت جهانی، BMI بیشتر از 30 یا دور کمر 102 سانتی ‌متر در مردان و 88 سانتی ‌متر در زنان به عنوان چاقی شناخته می شود.

چاقی زمینه ساز بسیاری از بیماری ها اعم از فشار خون بالا، قند خون بالا، کلسترول بالا و … نیز می باشد که در صورت عدم درمان چاقی خطر ابتلا به بیماری های مرتبط با چاقی مثل دیابت نوع دو، بیماری های قلبی، انواع سکته و …. افزایش پیدا می کند.

فرق چاقی و اضافه وزن در چیست؟

هم اضافه وزن و هم چاقی به عنوان تجمع چربی غیرطبیعی و اضافی در بدن تعریف می ‌شوند که می ‌توانند منجر به مشکلات سلامتی شود. اگرچه این دو با هم مرتبط هستند، اما تفاوت ‌های قابل توجهی بین آنها وجود دارد. در ادامه چند فرق چاقی و اضافه وزن را آورده ایم:

• اضافه وزن به معنای داشتن وزن بدن بیشتر از محدوده وزن طبیعی یا سالم متناسب با گروه سنی و هیکل فرد است. از سوی دیگر، چاقی نوع شدیدتری از اضافه وزن و چربی بدن است. همان طور که در بخش تعریف چاقی و اضافه وزن گفتیم اضافه وزن زمانی است که شاخص توده بدنی فرد 25 تا 29.9 باشد در حالی چاقی به معنای شاخص توده بدنی بالای 29.9 است. البته به غیر از فرق چاقی با اضافه وزن انواع چاقی که هم با یکدیگر فرق دارند؛ یعنی هر چه چاقی شدیدتر باشد عوارض آن بیشتر و درمان آن نیز سخت تر خواهد بود.
• افراد چاق بیشتر در معرض ابتلا به بیماری های مزمن و خطرناک مرتبط با چاقی هستند که قبلا به آنها اشاره کردیم.

چه چیزی باعث اضافه وزن و چاقی می‌ شود؟

عوامل زیادی وجود دارند که می‌ توانند منجر به اضافه وزن شوند و در صورت عدم کنترل و درمان اضافه وزن، فرد چاق می شود. فرآیندی که اغلب تدریجی است و در آن بدن انرژی بیشتری از مصرف غذا و کالری نسبت به نیاز خود دریافت می ‌کند.

یک فرد بالغ به طور متوسط ​​فقط به ۸۷۰۰ کیلوژول (حدود ۲۰۷۹ کالری) در روز نیاز دارد و هرگونه انرژی اضافی مصرفی به صورت چربی بدن ذخیره می ‌شود. برخی از شایع‌ ترین دلایل چاقی و اضافه وزن عبارتند از:

• سابقه خانوادگی: اگر به اطراف خود نگاه کنید معمولا پدر و مادرهای چاق، فرزندان چاقی دارند و بالعکس. بنابراین نمی توان نقش ژنتیک را در بروز اضافه وزن و چاقی نادیده گرفت.
• سبک زندگی: رژیم غذایی روزانه شما و همچنین سطح فعالیتی که دارید می تواند یک عامل تاثیر گذار در میزان وزن شما داشته باشد. مسلما هر چه رژیم غذایی ناسالمی داشته باشید (شامل غذاهای پرچرب، فست فودی، شیرینی زیاد و …) و تحرک کمتری در طول روز داشته باشید، احتمال چاق شدن شما بیشتر خواهد بود.
• متابولیسم بدن: نحوه تبدیل غذا به انرژی توسط بدن شما و میزان سوزاندن انرژی توسط بدن شما نیز در لاغری یا چاقی شما موثر هستند. هر چه میزان متابولیسم بدن بالاتر باشد، وزن شما متعادل تر خواهد بود و بالعکس.
• شرایط پزشکی مختلف: ابتلا به برخی بیماری ها می ‌توانند منجر به چاقی یا لاغری شوند و البته روند کاهش وزن و افزایش وزن را نیز دچار اختلال کنند.
• مصرف داروهای خاص: برخی از داروها ممکن است عوارضی مثل افزایش وزن را به دنبال داشته باشند.

خطرات سلامتی ناشی از اضافه وزن یا چاقی چیست؟

اضافه وزن و چاقی فقط به این معنی نیست که شما چربی اضافی در بدن خود دارید. وزن اضافی و به ویژه چاقی، افراد را در معرض خطر قابل توجهی برای ابتلا به بیماری‌ های جدی و سایر بیماری‌ های مزمن قرار می ‌دهد.

حال که با فرق چاقی و اضافه وزن آشنا شدید باید بدانید که اضافه وزن و چاقی یکی از دلایل اصلی ابتلا به بیماری های خطرناک در دنیا مانند بیماری های قلبی و عروقی هستند.

با افزایش وزن اضافی، به ویژه هنگامی که افراد به عنوان افراد دارای چاقی شدید یا چاق بیمارگونه طبقه‌بندی می‌ شوند (چاقی درجه سه)، عامل خطر برای ابتلا به این بیماری ‌ها نیز افزایش می ‌یابد. به علاوه، افرادی که اضافه وزن یا چاقی دارند، میزان مرگ و میر بالاتری نیز دارند.

چگونه لاغر شویم؟

فرق چاقی و اضافه وزن تنها به یک عدد در محاسبه شاخص توده بدنی ختم نمی شود، بلکه در نحوه درمان چاقی و اضافه وزن نیز تفاوت هایی وجود دارد. به طوری که اضافه وزن و چاقی نوع یک با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی مانند تغذیه سالم و ورزش کردن معمولا درمان می شود. در حالی که درمان چاقی های شدید با این روش ها ممکن است ناممکن یا دشوار باشد و معمولا به دلیل اینکه این افراد بیماری های خطرناکی مثل دیابت نوع دو، بیماری های قلبی، فشار خون بالا، ناباروری و … را تجربه می کنند انجام جراحی های چاقی مثل عمل اسلیو معده، بای پس معده و …. پیشنهاد می شود.