سریع ترین روش محاسبه شاخص توده بدنی یا BMI
با کمک محاسبه گر زیر می توانید میزان شاخص توده بدنی خود را اندازه گیری کنید. تنها کافیست که قد و وزن خود را در این محاسبه گر وارد کنید (در نسخه پیشرفته می توانید جزئیات بیشتری وارد کنید). همچنین برای اطلاعات بیشتر در خصوص محاسبه bmi می توانید ادامه همین مقاله را بخوانید.
بی ام آی یا شاخص توده بدنی چیست؟
شاخص توده بدنی یا بی ام آی (BMI) که مخفف (body mass index) است، یک شاخص سلامتی است که میزان سلامت وزن یک شخص را نسبت به قدش محاسبه می کند. این ابزار امروزه به صورت گسترده به عنوان شاخصی برای ارزیابی محدوده های وزنی سالم و ناسالم در نظر گرفته می شود.
شاخص توده بدنی چگونه محاسبه می شود؟
برای محاسبه bmi نیاز به دو فاکتور مهم پایه (قد و وزن) داریم. ما می توانیم با تقسیم کردن وزن (کیلوگرم) بر قد
(سانتی متر) به توان 2، میزان شاخص توده بدنی خود را به دست آوریم. سایر فاکتورهای دخیل در محاسبه bmi، جنسیت و دور مچ هستند. به طور کلی فرمول شاخص توده بدنی به این شکل است:
شاخص توده بدنی برای چه کسانی کاربرد دارد؟
تمام افرادی که به دنبال دست یابی به وزن ایده آل و یا سلامتی مطلوب هستند می توانند از این شاخص برای رسیدن به اهداف خودشان استفاده کنند. با اندازه گیری bmi بدن می توان میزان پیشرفت و نزدیک شدن به وزن دلخواه را به راحتی دنبال کرد. همچنین برخی ها ممکن است برایشان سوال باشد که شاخص توده بدنی برای چه کسانی مناسب نیست؟ در پاسخ باید گفت که در نظر گرفتن و استفاده از این شاخص برای همه در هر سنی مناسب است و محدودیت خاصی ندارد.
شاخص توده بدنی باید چند باشد؟
بر اساس نتایج فرمول شاخص توده بدنی نتایجی معناداری به دست می آید که می توان وضعیت چربی های بدن یا به طور کلی وضیت سلامت وزنی را ارزیابی کرد. جدول زیر بر اساس محدوده نتایج بی ام آی، وضعیت های کمبود وزن تا چاقی مرضی را نشان می دهد. اعداد و محدوده های این جدول را مشاهده کنید تا ببینید وضعیت وزن شما سالم است یا خیر.
| وضعیت وزنی | میزان bmi |
| کمبود وزن | کمتر از ۱۸.۵ |
| وزن ایده آل | ۱۸.۵ – ۲۴.۹ |
| اضافه وزن | ۲۵– ۳۰ |
| چاقی نوع ۱ | ۳۰– ۳۵ |
| چاقی نوع ۲ | ۳۵– ۴۰ |
| چاقی نوع ۳ یا مرضی | بیشتر از ۴۰ |
محاسبه شاخص توده بدنی در کودکان چگونه است؟
شرایط کودکان در بسیاری از موارد با بزرگسالان متفاوت است. این مساله در خصوص محاسبه bmi نیز صادق است. این یعنی بی ام آی کودکان با بزرگسالان نیز فرق می کند. اگر دقت کرده باشید در بسیاری از سایت ها بخش محاسبه bmi آنلاین کودکان با بزرگسالان متفاوت است و معمولا دو نوع محاسبه گر برای این کار وجود دارد.
در خصوص کودکان، ما از فرمول خاصی استفاده نمی کنیم و ترجیح می دهیم از یک نمودار یا جدول شاخص توده بدنی کودکان که متناسب با سن، قد و جنسیت آن ها است استفاده کنیم. به زبان ساده تر ما برای محاسبه bmi دختر و پسر های زیر 20 سال از دو جدول متفاوت استفاده می کنیم.
جدول شاخص توده بدنی دختر باید چقدر باشد؟
این عکس را با دقت نگاه کنید. همانطور که مشاهده می کنید، در عکس، یک نمودار وجود دارد که از دو محور تشکیل شده. محور افقی سن کودک دختر، و محور عمودی قد او است.
همچنین چند لایه رنگ مشاهده می کنید که محدوده های شاخص توده بدنی یا صدک ها را نشان می دهد. رنگ سبز کم رنگ صدک 5 و رنگ آبی تیره در بالا صدک 95 و بیشتر از آن است. هر صدک نشان دهنده وضعیت وزنی کودک ختر است. برای اینکه بدانید وضعیت وزنی کودک دختر شما در چه محدوده ای است عکس و جدول زیر آن را مشاهده بفرمایید.
| محدوده صدک | دسته بندی وضعیت شاخص توده بدنی |
|---|---|
| کمتر از 5 | کمبود وزن |
| 5 تا 85 | وزن ایده آل |
| 85 تا 95 | اضافه وزن |
| 95 و بالاتر | چاقی |
جدول شاخص توده بدنی پسران باید در چه محدوده ای باشد؟
برای محاسبه bmi کودکان پسر نیز دقیقا همان روند بخش قبل را طی می کنیم با این تفاوت که محدوده صدک ها در پسران متفاوت از دختران است. عکس زیر را مشاهده کنید بهتر متوجه تفاوت ها می شوید.
| محدوده صدک | دسته بندی وضعیت شاخص توده بدنی |
|---|---|
| کمتر از 5 | کمبود وزن |
| 5 تا 85 | وزن ایده آل |
| 85 تا 95 | اضافه وزن |
| 95 و بالاتر | چاقی |
تاریخچه محاسبات BMI
شاخص توده بدنی برای اولین بار در دهه 1800 ایجاد شد. این شاخص تا زمانی که مطالعه ای در ژورنال بیماری های مزمن در جولای 1972 منتشر شد، محبوبیت پیدا نکرد. در آن زمان این مطالعه به این نتیجه رسیده بود که BMI بهترین شاخص برای نشان دادن درصد چربی بدن با کمک نسبت‌های وزن و قد است. تاکنون 2 سازمان بهداشتی بزرگ با این یافته موافق هستند و تا امروز نیز محاسبه bmi به عنوان یک اقدام مهم در ارزیابی سلامت وزنی در نظر گرفته شده است.
نتیجه تحقیقات درباره نتایج محاسبه bmi چه چیزهایی را نشان می دهد؟
تحقیقات زیادی در خصوص شاخص توده بدنی صورت گرفته که برخی از نتایج به شرح زیر است:
- تعداد زیادی از تحقیقات نشان می دهد افرادی که BMI بالاتری دارند بیشتر در معرض عوارض مرتبط با چاقی مانند دیابت، بیماری قلبی، افسردگی، فشار خون، چربی خون، کیست تخمدان و … هستند.
- یک مقاله مروری مهم که در یک مجله پزشکی بسیار معتبر منتشر شده نشان می دهد که افزایش شاخص توده بدنی شانس ابتلاء به سرطان را افزایش می دهد.
- اضافه وزن یا چاقی در سن 40 سالگی با افزایش قابل توجه خطر مرگ زودرس همراه است.
- برخی از مطالعات نشان می دهد که کمبود وزن نیز خطر مرگ زودرس را به همراه دارد.
روش های جایگزین محاسبه بی ام آی بدن چیست؟
محققان بر این باورند که محاسبه شاخص توده بدنی به تنهایی نمی تواند ابزار مناسبی برای بررسی وضعیت وزنی بدن باشد. آن ها فکر می کنند که یا باید به دنبال روش های جایگزین بهتر بود و یا bmi را با سایر ابزارهای دیگر ترکیب کرد تا نتایج بهتر و قابل استناد تری به دست بیاید.
برخی از این ابزارها اندازه گیری میزان دقیق چربی بدن و اندازه گیری دور کمر، مچ و باسن هستند که در ادامه کمی توضیح داده شده اند.
محاسبه چربی بدن
در حالی که محاسبه شاخص توده بدنی به طور کلی محدوده وزنی را مشخص می کند اما به هیچ عنوان نمی تواند بگوید چه میزان چربی اضافی در بدن وجود دارد. این ابزار حتی تفاوتی بین چربی احشایی با چربی زیر پوست قائل نیست و بنابراین یک ابزار کلی است.
ایده بسیار بهتر این است که ما به جای در نظر گرفتن بی ام آی که خیلی هم دقیق نیست. برای محاسبه چربی بدن نیاز به یک محاسبه گر آنلاین دارید که کارکردی مشابه با محاسبه bmi دارد.
برای اندازه گیری میزان چربی بدن نیاز به سن، قد، وزن، دور گردن و دور کمر دارید. میزان سالم چربی بدن در زنان زیر 23 درصد است و برای مردان زیر 15 درصد.
دور کمر و باسن
با اندازه گیری دور کمر در نزدیکی باسن نیز می توان جهت کاهش آن تلاش کرد. می توانید ورزش هایی امتحان کنید که مخصوص آب کردن چربی دور کمر و یا شکم هستند. با ترکیب محاسبه شاخص توده بدنی و اندازه دور کمر و باسن می توان تخمین بهتری در خصوص محدوده وزنی سالم یا ناسالم خود زد.
