بیماری های مرتبط با چاقی (معرفی 15 بیماری)

عوارض چاقی تنها محدود به به هم خوردن تناسب اندام نمی شود بلکه علت بسیاری از بیماری ها و مشکلات نیز می تواند چاقی و اضافه وزن باشد. به عنوان مثال دیابت، فشار خون بالا، کلسترول بالا، آپنه انسدادی خواب، ناباروری و …. به عنوان بیماری های مرتبط با چاقی شناخته می شوند. 

در ادامه با کلینیک اسلیو همراه باشید تا با 15 نمونه از بیماری های ناشی از چاقی و روش های درمان آنها آشنا شوید. 

معرفی بیماری های مرتبط با چاقی

انواع چاقی مختلف هستند که از اضافه وزن شروع می شود و به چاقی درجه یک، دو و سه که چاقی مفرط یا مرضی نامیده می شود ختم می شود. 

در صورت عدم کنترل و درمان چاقی و اضافه وزن، زمینه برای ایجاد بیماری های مختلف ایجاد می شود. 

از جمله بیماری های مرتبط با چاقی عبارتند از:

1. فشار خون بالا؛
2. بالا رفتن کلسترول بد خون؛
3. بیماری های قلبی و عروقی؛
4. سکته قلبی و مغزی؛
5. دیابت نوع دو؛
6. آپنه خواب؛
7. بعضی از سرطان ها؛
8. افسردگی؛
9. سنگ صفرا؛
10. کبد چرب؛
11. ناباروری؛
12. استئوآرتریت؛
13. نقرس؛
14. رفلاکس اسید معده؛
15. سندروم متابولیک؛

در ادامه با ما همراه باشید تا بیشتر با این بیماری های ناشی از چاقی و عوارض آنها آشنا شوید.

فشار خون بالا

یکی از عوارض چاقی و کم تحرکی، بالا رفتن فشار خون است. در واقع هر چه وزن فرد بالاتر می رود، تجمع بافت چربی در بدن وی نیز بیشتر می شود. از آنجا که بافت چربی برای بقا، اکسیژن و مواد مغذی مورد نیاز خود را از جریان خون تامین می کند. هر چه این بافت بیشتر شود نیاز به اکسیژن و مواد مغذی نیز افزایش می یابد، که همین موضوع منجر به افزایش حجم و فشار خون در دیواره سرخرگ ها می شود که نتیجه آن افزایش فشار خون خواهد بود. 

همان طور که می دانید فشار خون بالا می تواند زمینه ساز بروز بسیاری از مشکلات دیگر مثل بیماری های قلبی-عروقی، انواع سکته و …. باشد.

بیشتر بخوانید: آیا امکان درمان فشار خون با عمل لاغری وجود دارد؟

بالا رفتن کلسترول بد خون

از آنجا که یکی از دلایل چاقی مربوط به رژیم های غذایی سرشار از چربی های اشباع شده است، این نوع غذاها علاوه بر ایجاد چاقی می توانند زمینه ساز بالا رفتن کلسترول بد خون نیز باشند. 

کلسترول بالای خون ریسک ابتلا به بیماری های قلبی، گرفتگی رگ های خونی و انواع سکته قلبی و مغزی را افزایش می دهد.

بیماری های قلبی و عروقی 

در واقع می توان گفت یکی از مهم ترین عوارض چاقی و کم تحرکی، فشار خون بالا و افزایش کلسترول بد خون است که در صورت عدم درمان این دو مشکل احتمال ابتلا به بیماری های قلبی-عروقی و سکته افزایش پیدا می کند.  

توجه: طبق گفته پزشکان و متخصصان هر قدم کوچکی که برای کاهش وزن بر می دارید، شما را از خطر بیماری های مرتبط با چاقی به خصوص بیماری های قلبی و عروقی دورتر می کند. به طوری که تنها کاهش وزن 5 الی 10 درصدی باعث کاهش چشمگیر ریسک ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی می شود. 

سکته قلبی و مغزی

چاقی یکی از دلایل گرفتگی عروق خونی و رسوب چربی در دیواره سرخرگ است که می تواند سرخرگ ها و عروق مغزی و قلبی را نیز درگیر کند و باعث تصلب عروق قلبی و مغزی شود. 

در این شرایط اگر لخته خون در این رگ های خونی باریک ایجاد شود، می تواند منجر به انسداد جریان خون به منطقه ای از مغز یا قلب شود و سکته قلبی یا مغزی رخ دهد. 

دیابت نوع دو

یکی دیگر از بیماری های ناشی از چاقی دیابت نوع دو است. در واقع افزایش تجمع چربی در بدن منجر به افزایش مقاومت بدن به هورمون انسولین می شود. لذا چاقی، هورمون انسولین را تحت تاثیر قرار می دهد و این هورمون نمی تواند به درستی کنترل قند خون را انجام دهد. در این شرایط که قند خون بالا می رود ممکن است فرد مبتلا به دیابت نوع دو و بسیاری از بیماری ها و مشکلات خطرناک دیگر شود. 

آپنه انسدادی خواب (توقف تنفس در خواب)

یکی دیگر از بیماری های مرتبط با چاقی آپنه انسدادی خواب یا توقف تنفس در خواب است. معمولا افراد چاق، در هنگام خواب به دلیل مسدود شدن مسیر تنفسی، برای مدت کوتاهی دچار توقف تنفس می شوند و به طور مکرر در طول شب از خواب بیدار می شوند. 

در نتیجه این افراد در طول شب خواب با کیفیتی ندارند و در طول روز نیز به دلیل کم خوابی، دچار بی حالی و گیجی خواهند بود. 

حتما بخوانید: درمان آپنه خواب

بعضی از سرطان ها

یکی دیگر از بیماری های ناشی از چاقی، برخی از سرطان ها می باشند. طبق تحقیقات انجام شده در اکثر مواقع علت سرطان پستان، سرطان رحم، سرطان گردن رحم، سرطان تخمدان و سرطان کیسه صفرا در زنان به دلیل چاقی است. 

همچنین چاقی مردان و عدم درمان آن نیز ریسک ابتلا به سرطان های پروستان، سرطان رکتوم و کولون را افزایش می دهد. 

افسردگی

به دلیل اینکه امروزه بسیاری از افراد اسکینی پسند هستند، چاقی می تواند زمینه ساز افسردگی و بیماری های روانی به خصوص در نوجوانان و جوانان باشد. 

معمولا افراد چاق از شرکت در فضاهای اجتماعی خودداری می کنند و به مرور به دلیل منزوی شدن و یکجا نشینی افسردگی می گیرند. 

توجه: چاقی و افسردگی با یکدیگر ارتباط دارند، به طوری که در برخی مواقع افسردگی باعث چاقی می شود اما در برخی مواقع برعکس است یعنی چاقی باعث افسردگی می شود.

سنگ کیسه صفرا

همان طور که گفتیم یکی از عوارض چاقی و کم تحرکی، تجمع چربی و کلسترول در بدن است. در صورتی که میزان کلسترول از حدی فراتر رود، مقدار اضافی آن در کیسه صفرا رسوب می کند و منجر به ایجاد سنگ کیسه صفرا می شود. 

کبد چرب

کبد چرب یکی دیگر از بیماری های مرتبط با چاقی است. در واقع تجمع چربی در کبد منجر به ایجاد التهاب کبد، تخریب بافت کبد و در موارد شدیدتر سیروز کبدی (نارسایی کبدی) می شود.

بیشتر بخوانید: قاتل کبد چرب چیست؟

ناباروری

یکی دیگر از مهم ترین عوارض چاقی در مردان و زنان، ناباروری است. از آنجا که چاقی و تنبلی تخمدان با یکدیگر ارتباط مستقیم دارند، زنان چاق بیشتر در معرض به هم خوردن سیکل قاعدگی، اختلال در روند تخمک گذاری و ایجاد مشکل در بارداری قرار دارند. 

البته ناباروری در مردان هم می تواند به دلیل چاقی آنها باشد؛ زیرا اصولا تولید هورمون تستوسترون (هورمون مردانه) در بدن مردان چاق کمتر از مردان با وزن متناسب است که نتیجه آن می شود عدم نعوظ مردان در حین رابطه زناشویی و حتی ناباروری مردان. 

استئوآرتریت

از آنجا که چاقی و اضافه وزن به مرور زمان باعث کاهش عملکرد مفاصل و در نهایت از بین رفتن غضروف مفاصل و ایجاد درد می شود، می توان گفت که بیماری های مفصلی مثل استئوآرتریت و آرتروز نیز قطعا می توانند از بیماری های مرتبط با چاقی باشند. 

نقرس

نقرس به دلیل افزایش اوریک اسید در خون رخ می دهد. از آنجا که افراد چاق بیشتر در معرض بالا رفتن اوریک اسید خون هستند، احتمال ابتلا به نقرس در افراد چاق نیز بیشتر است. 

رفلاکس اسید معده

طبق تحقیقات انجام شده وزن بالا و رفلاکس اسید معده با یکدیگر ارتباط مستقیم دارند و معمولا اکثر افراد چاق این معضل را دارند. 

سندروم متابولیک

در صورتی که فرد مبتلا به فشار خون بالا، قند خون بالا، کلسترول بالا، چربی شکمی و … باشد گفته می شود که مبتلا به سندروم متابولیک است.

سندروم متابولیک نوعی بیماری ناشی از چاقی است که ریسک ابتلا به بیماری های مختلف مثل دیابت، بیماری های قلبی و سکته را افزایش می دهد.

راهکارهای درمان بیماری های مرتبط با چاقی

با اینکه بیماری های مرتبط با چاقی در برخی مواقع بسیار خطرناک هستند و می توانند زندگی و سلامتی فرد را تحت تاثیر قرار دهند. اما خوشبختانه در اکثر مواقع با کاهش وزن و لاغری می توان بسیاری از این بیماری های درمان یا کنترل کرد. 

بنابراین راهکار درمان بیماری های مرتبط با چاقی همان راهکارهای درمان چاقی است که در ادامه بهترین روش های لاغری را معرفی کرده ایم:

تغییر در رژیم غذایی روزانه

این موضوع پر واضح است که یکی از دلایل اصلی چاقی می تواند مصرف غذاهای ناسالم مثل غذاهای پرکالری، غذاهای فست فودی، غذاهای پرچرب و … باشد. بنابراین یکی از اصلی ترین و مهم ترین روش های درمان چاقی و کنترل آن، داشتن یک رژیم غذایی سالم است. 

رژیم غذایی سالم برای لاغری رژیمی است که علیرغم کم کالری بودن، مغذی و سیر کننده نیز باشد. از جمله غذاهایی که همواره پزشکان در انواع رژیم لاغری استفاده از آنها را برای افراد چاق توصیه می کنند عبارتند از:

• میوه ‌ها؛
•  سبزیجات؛
• غذاهای حاوی فیبر؛
•  غذاهای دارای پروتئین؛
•  غذاهای حاوی امگا 3 و 6؛
•  روغن‌ های طبیعی؛
•  و …؛

افزایش تحرک و فعالیت بدنی

از آنجا که یکی از دلایل چاقی و اضافه وزن در جوامع امروزی مربوط به کم تحرکی است، افزایش فعالیت بدنی و ورزش روزانه می تواند تاثیر چشمگیری بر لاغری و کاهش وزن داشته باشد. 

در صورتی که در کنار داشتن رژیم غذایی سالم همواره ورزش کنید، بی شک لاغری سریع و چشمگیر را تجربه خواهید کرد. 

حتما بخوانید: بهترین ورزش برای لاغری کدام است؟

داشتن سبک زندگی سالم

به طور کلی یکی از روش های درمان چاقی و بیماری های مرتبط با آن، داشتن سبک زندگی سالم است. اما منظور از سبک زندگی سالم چیست؟ 

یعنی:

• تحرک خود را افزایش دهید.
• آب فراوانی در طول روز بنوشید.
• خواب کافی داشته باشید.
• برای میان وعده ها به جای تنقلات ناسالم از میوه و سبزیجات استفاده کنید.
• برنامه منظم ورزش هفتگی داشته باشید.
• و … .

جراحی لاغری

در صورتی که شاخص توده بدنی فراتر از 35 رود معمولا کاهش وزن و لاغری با روش های گفته شده سخت می شود. در این شرایط در صورت صلاحدید پزشک می توانید انواع جراحی لاغری مانند اسلیو معده، بای پس معده و … را انجام دهید. 

در واقع دلیل اصلی روی کار آمدن این جراحی ها علاوه بر لاغری درمان بیماری های مرتبط با چاقی و افزایش طول عمر افراد است. 

آیا تمام افراد چاق به بیماری های مرتبط با چاقی مبتلا می شوند؟

خیر، همیشه این طور که نیست که همه افراد چاق به به بیماری های ناشی از چاقی مبتلا شوند. اما بر اساس آمار و ارقامی وجود دارد، معمولا اکثر افراد چاق یک یا چند نمونه از این بیماری ها را تجربه می کنند. از طرفی افرادی که در ژنتیک خود سابقه ابتلا به این بیماری ها را دارند، در صورت چاق شدن سریع تر به این بیماری ها مبتلا می شوند. 

توجه: عوارض چاقی شکم و پهلو هم بسیار بیشتر از چاقی ران یا باسن است و احتمال ابتلا به بیماری های مرتبط با چاقی را نیز افزایش می دهد. 

سوالات متداول