همه چیز درباره عمل لاغری (توضیح انواع عمل لاغری + بررسی مزایا و معایب)

با وجود تبلیغات گسترده (و البته اطلاع رسانی سایت های مختلف)، احتمالاً تاکنون اسم عمل لاغری بارها به گوشتان خورده‌‌است. این در واقع یکی از روش های جدید کاهش وزن است که می تواند در برخی افراد معجزه کرده و نه تنها چاقی را درمان می کند بلکه باعث بهبود بیماری های مرتبط با چاقی نیز می شود. ما سعی می کنیم در این مقاله تمرکز اصلی روی همین عمل لاغری باشد. می خواهیم با هم بررسی کنیم که دقیقا به چه روش هایی عمل لاغری می گویند و از همه مهم تر؛ ببینیم اگر چنین عمل هایی انجام دهیم چه مزایا و معایبی را تجربه می کنیم.

از اینجا شروع کنیم: عمل لاغری چیست؟

عمل لاغری یا باریاتریک (bariatrics) به مجموعه‌ ای از تکنیک های جراحی‌ ها می گویند که هدفشان کاهش وزن و بهبود مشکلات مرتبط با چاقی است. این جراحی‌ ها شامل چندین روش مختلف مثلا این موارد هستند. هر کدام از این روش‌ها به نحوی خاص عملکرد دستگاه گوارش را تغییر می‌دهند تا با کاهش حجم معده یا تغییر مسیر جذب مواد غذایی، به کاهش وزن بیمار کمک کنند.

عمل های با این دو تکنیک به کاهش وزن کمک می کنند ….

برای اینکه بتوانیم کاهش وزن را محقق کنیم باید از این 2 تکنیک کمک بگیریم:

1. کاهش حجم معده

در این روش، با کاهش حجم معده، میزان غذایی که فرد می‌ تواند در هر وعده مصرف کند به طور قابل توجهی کاهش می‌ یابد. این کاهش حجم معده، باعث می‌ شود که فرد سریع‌ تر احساس سیری کند و در نتیجه، میزان کالری مصرفی روزانه‌ اش کاهش یابد.

عمل اسلیو معده در واقع اصلی ترین عمل لاغری است که از این تکنیک کمک می گیرد. طی این عمل بخش بزرگی از معده برداشته می‌شود. اما بجز اسلیو چه روش دیگری با این مکانیزم داریم؟ باندینگ معده! در این روش هم حجم معده کم می شود و اینکار به کمک یک حلقه قابل تنظیم که دور معده قرار می گیرد، انجام می شود.

2. کاهش میزان جذب مواد مغذی و کالری‌ها.

تکنیک دوم، تغییر مسیر بخشی از روده برای کاهش جذب مواد مغذی و کالری‌ ها است. در این روش‌ ها، سعی می کنند بخشی از روده کوچک را به نحوی تغییر مسیر بدهند که مواد غذایی و کالری‌ ها به مقدار کمتر از قبل جذب شوند. یکی از متداول‌ترین روش‌ های برای رسیدن به این هدف، بای پس معده است.

در این عمل یک کیسه کوچک در قسمت بالای معده ایجاد می‌ شود و به طور مستقیم به بخش میانی روده کوچک متصل می‌ شود. این کار باعث می‌ شود که مواد غذایی مسیری کوتاه‌ تر را طی کرده و کمتر جذب شوند. این دو مکانیسم در کنار هم به کاهش وزن پایدار و بهبود بیماری‌ های مرتبط با چاقی کمک می‌ کنند.

شیوه انجام عمل لاغری چگونه است؟ (به صورت کلی)

امروزه تمام انواع عمل لاغری با استفاده از روش لاپاراسکوپی انجام می‌ شوند. در این روش، برخلاف روش‌ های قدیمی که برش‌های بزرگی روی شکم ایجاد می‌ شد، تنها برش‌ های کوچکی در چند نقطه از شکم زده‌می‌‌شود. سپس ابزار های باریک و بلندی از طریق این برش‌ ها وارد شکم می‌ شوند تا جراح بتواند عمل را انجام دهد.

به نسبت عمل لاپاراتومی (عمل شکم باز)، این روش واقعا ایمن‌ تر است. در واقع لاپاراسکوپی نه تنها زمان عمل را کاهش می‌ دهد، بلکه دوره بهبودی و نقاهت را نیز به شدت کوتاه تر می کند. علاوه بر این، کاهش درد و ناراحتی پس از عمل و کاهش خطر عفونت از دیگر مزایای این روش است.

چه کسی می تواند عمل لاغری انجام دهد؟ (بررسی شرایط مورد نیاز)

افراد واجد شرایط برای جراحی لاغری معمولاً آن‌ هایی هستند که دارای شاخص توده بدنی (BMI) بسیار بالا و مشکلات پزشکی مرتبط با چاقی اند. به طور کلی، شرایطی که پزشکان برای انتخاب کاندیدا های مناسب در نظر می‌ گیرند این ها هستند:

• شاخص توده بدنی (BMI) 40 یا بالاتر: اگر بی ام آی این عدد باشد یعنی شما چاقی مفرط دارید.
• BMI بین 35 تا 39.9 با حداقل یک بیماری مرتبط با چاقی: مثل چی؟ مثلا بیماری‌ دیابت نوع 2، فشار خون بالا، آپنه خواب، بیماری‌ های قلبی و مشکلات مفصلی می‌ شود که به طور مستقیم با چاقی مرتبط هستند و کیفیت زندگی شخص را تحت تاثیر قرار می دهند.
• عدم موفقیت در کاهش وزن با روش های رایج لاغری

🎯 این نوشته رو از دست ندید: سریع ترین روش محاسبه شاخص توده بدنی یا BMI

مزایای عمل لاغری چیست؟

انجام انواع جراحی های چاقی می تواند مزایای زیادی برای افراد به دنبال داشته باشد. از میان انبوهی از این مزایای، موارد زیر را بررسی می کنیم زیرا این ها بیشترین مزایایی هستند که افراد پس از جراحی لاغری تجربه می کنند:

بیشترین کاهش وزن به نسبت روش های دیگر

افرادی که تحت عمل جراحی لاغری قرار می گیرند، به دلیل کاهش اشتها و افزایش احساس سیری، اغلب به کاهش وزن زیادی دست می یابند. انجمن آمریکایی جراحی متابولیک و چاقی (ASMBS) اعلام کرده است که حدود 90 درصد از بیمارانی که یک عمل لاغری انجام می دهند به طور میانگین بالای 50 درصد از وزن اضافی خود را از دست می دهند. و نکته جالب این است که اغلب این افراد برخلاف سایر روش های کاهش وزن، هیچوقت دوباره به وزن سابق دست پیدا نمی کنند.

کاهش احتمال ابتلاء به بیماری ها قلبی و عروقی (حتی کمک به درمان این بیماری ها)

چاقی به شدت با افزایش احتمال بیماری قلبی مرتبط است. اما خبر خوب این است که کاهش وزن این خطر را به همراه خطر سکته کاهش می دهد. نتیجه تحقیقات مشخص کرده که افرادی که عمل لاغری انجام داده اند بیشتر از سایرین با احتمال سکته و سایر بیماری های قلبی و عروقی روبرو هستند و اغلب نیاز به مصرف دارو بعد از جراحی در آن ها کاهش میاید.

درمان دیابت نوع 2 یا بهبود وضعیت آن (حتی در طی چند روز اول بعد از عمل)

اضافه وزن اغلب پیش شرط دیابت نوع 2 است که به آن دیابت دیررس هم می گویند است. یک مطالعه اخیر توسط کلینیک کلیولند نشان می دهد که این شکل از بیماری گاهی اوقات همراه با کاهش وزن قابل توجه بعد از عمل لاغری وارد روند بهبودی و حتی گاها درمان کامل می شود.

🎯 این نوشته رو از دست ندید: دیابت نوع ۲ چیست؟ (علل، علائم اصلی و روش درمان دیافت نوع دو)

بهبود عملکرد مفاصل بدن مخوصا ران و لگن

حمل وزن اضافی ناشی از چاقی مفرط می تواند برای مفاصل سخت و غیرقابل تحمل باشد. بیمارانی که عمل جراحی لاغری انجام می دهند معمولا کاهش درد مزمن و بهبود عملکرد مفاصل را پس از عمل گزارش می کنند بنابراین بهبود عملکرد مفاصل یکی از مهمترین مزایای عمل لاغری است.

افزایش احتمال باروری در مردان و زنان (بهترین مزیت برای آن هایی که عاشق بچه هستند)

🎯 این نوشته رو از دست ندید: آیا احتمال بارداری بعد از اسلیو معده بیشتر می شود؟ (از شایعه تا واقعیت)

کمک به درمان آپنه خواب

آپنه خواب یک اختلال تنفسی است که با چاقی تشدید می شود. بازگرداندن وزن بدن به محدوده سالم و توصیه شده، علائم آپنه را کاهش می دهد و گاهی اوقات می تواند نیاز به دستگاه CPAP را در طول خواب کاهش دهد.

رفع سایر مشکلات دیگر

شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد کاهش وزن اضافی با انواع عمل لاغری می‌تواند سایر شرایط پزشکی مشکل‌ساز از جمله سندرم متابولیک، بیماری کیسه صفرا و عوارض مرتبط با بارداری را از بین ببرد یا حداقل کاهش دهد.

بهبود سلامت روانی

یکی از بزرگترین مزایای عمل لاغری افزایش سلامت روان و بهبود برخی از مشکلات روانی مرتبط با چاقی (مانند افسردگی) است. بعد از انجام جراحی لاغری بیماران ممکن است کمتر مستعد اضطراب و افسردگی باشند و بیشتر به دنبال فعالیت های مثبت زندگی باشند.

میزان کاهش وزن بعد از جراحی لاغری چقدر است؟

بعد از انجام انواع عمل لاغری انتظار می رود که به صورت میانگین 40 تا 50 درصد اضافه وزن کاهش یابد. در برخی عمل ها مانند عمل اسلیو معده بین 60 تا 100 درصد اضافه وزن افراد نیز کاهش پیدا می کند.

هزینه عمل لاغری چقدر است؟

بسته به چند عامل هزینه جراحی لاغری متغییر است. اولین و مهمترین عامل نوع عمل جراحی است. عمل های ساده ای مانند حلقه معده معمولا هزینه کمتری دارند ولی عمل های پیچیده ای مثل اسلیو و بای پس قطعا هزینه بیشتری در بر می گیرد.

در حال حاظر هزینه عمل لاغری به صورت بازه ای بین 80 تا 130میلیون تومان متغییر است. شما می توانید برای اطلاع از تعرفه اسلیو معده به صفحه هزینه اسلیو معده مراجعه کنید.

انواع جراحی لاغری کدامند؟

تعداد تکنیک های کاهش وزن به روش جراحی زیاد است و شاید تاکنون بیش از 50 نوع عمل در نظر گرفته شده باشد. اما مهمترین و شناخته شده ترین انواع عمل لاغری این ها هستند:

اسلیو معده

در حال حاظر اسلیو معده (Gastric Sleeve)  جدیدترین روش جراحی لاغری در دنیا است. در این عمل تا 80 درصد از حجم اولیه معده برداشته شده و به طور کامل از حفره شکم خارج می شود.

بعد از انجام این عمل افراد کم کم و در طول 2 سال وزن زیادی از دست می دهند. بیشترین میزان کاهش وزن در 6 ماه اول رخ می دهد. بین 1 تا 2 سال تقریبا بین 70 تا 100 درصد اضافه وزن از بین می رود. اسلیو معده ایمنترین روش جراحی لاغری نیز شناخته می شود.

بای پس معده

عمل لاغری بای پس معده (Gastric Bypass) یک روش محدود کننده دریافت و جذب مواد غذایی است. در این روش بخش زیادی از معده و بخشی از ابتدای روده باریک از مسیر گوارش کنار گذاشته شده و غذا از این بخش ها اصطلاحا میانبر زده و قرار نیست در تمام معده و روده عبور کند.

در این عمل جراحی لاغری، در بخش فوقانی معده (کمی پایین تر از دریجه بین مری و معده) معده به دو بخش تقسیم می شود. اینکار با کمک منگنه معده صورت میگیرد و عملا معده به دو کیسه جدید کوچک و بزرگ تقسیم می شود.

علاوه بر معده، روده نیز در فاصله کمی بعد از دوازدهه بریده می شود. آن سری که به روده متصل است را برداشته و به کیسه کوچک در بخش فوقانی معده متصل می کنند. سپس سری که به معده متصل شده را مجدد از کنار، به روده وصل می کنند. در این عمل لاغری بعد از خوردن مقدار کمی غذا، خیلی سریع احساس سیری خواهید کرد و تا چند ساعت به احساس سیری ادامه می دهید. با دور زدن بخشی از روده کوچک، جذب کالری را محدود می کنید.

پلیسه معده

پلیسه یا پلیکاسیون معده (Gastric Plication) یک شیوه نسبتا جدید عمل لاغری است که به روش لاپاراسکوپی انجام می شود. در طول این عمل بدون ایجاد هرگونه برش، یک چین (به صورت فرورفتگی) در معده ایجاد شده و دو لبه ایجاد شده به هم بخیه می شوند. اینکار یک بار دیگر در همان ناحیه انجام می شود و دوباره بخیه زده خواهد شد.

با عمل جراحی پلیسه معده، حجم معده تا 70 درصد کاهش پیدا می کند و در نتیجه افراد تمایل دارند تا غذای کمتری بخورند و به این ترتیب پس از عمل کم کم وزنشان کم می شود.

بر خلاف سایر عمل های لاغری دیگر  که در آن معده تا حدی برداشته می‌شود و سیستم گوارشی به‌طور شدیدی تنظیم می‌شود، جراحی لاغری پلیسه معده برگشت‌پذیر است. همچنین مانند جراحی های کاهش وزن تهاجمی تری مانند بای پس ها، در جذب مواد مغذی تداخلی ایجاد نمی کند. این عمل حدود 40 دقیقه تا دو ساعت طول می کشد و اگرچه یک روش سرپایی نیست، اما بیمار فقط باید یک یا دو روز در بیمارستان بماند.

باندینگ یا حلقه معده

ارزانترین عمل لاغری باندینگ معده (Gastric Banding) است که به آن عمل لاغری حلقه معده نیز گفته می شود. این در واقع یکی از انواع عمل لاغری و کاهش وزن است که در طی آن یک نوار بادی در اطراف قسمت فوقانی معده قرار می گیرد.

قرار دادن این حلقه در بخش فوقانی معده در فاصله کمی بعد از دریچه بین مری و معده، باعث می شود که معده به دو بخش کوچک و بزرگ تقسیم شود. اینکار باعث می شود که میزان غذایی دریافتی در طول هر وعده غذایی کاهش یابد یا محدود شود.

انجام عمل لاغری باندینگ معده نه تنها باعث می شود افراد غذای کمتری بخورند، بلکه به دلیل تاثیر گذاشتن بر روی زمان تخلیه معده باعث افزایش سیری و کاهش گرسنگی نیز می شود. در نتیجه، می توانید با محدود کردن غذای خود، کاهش اشتها و کند کردن هضم، به کاهش وزن پایدار برسید. عمل حلقه معده باند معمولاً به دلیل سرعت بالاتر عوارض و کاهش وزن کندتر نسبت به سایر روش ها ترجیح داده نمی شود.

سایر انواع عمل لاغری دیگر این ها هستند:

• ساسی بای پس معده
• بای پس روده
• مینی بای پس معده
• بالون معده (پر عوارض و منسوخ شده)
• گاستروپلاستی
• و ….

عوارض جراحی لاغری چیست؟

هر عملی (چه لاغری و چه غیر لاغری) همراه با عوارض احتمالی خواهد بود. این عوارض نیز معمولا در نتیجه واکنش بدن به ایجاد تغییرات جدید خواهد بود. در خصوص عوارض عمل لاغری باید گفت که هم در کوتاه مدت و هم در درازمدت ممکن است تعدادی عارضه تجربه شود. اما خبر خوب این است که اگر جراح لاغری شما باتجربه باشد و کاملا در این زمینه حرفه ای برخورد کند عوارض عمل لاغری برای شما کاهش پیدا خواهد کرد یا اصلا با آن ها روبرو نخواهید شد.

برخی از عوارض احتمالی جراحی لاغری که ممکن است رخ بدهد یا خیر این ها هستند:

• حالت نهوع و استفراغ
• سرگیجه
• درد
• سندروم دامپینگ
• ریزش مو
• کاهش جذب برخی مواد مغذی مورد نیاز بدن
• احتمال نشست از خط منگنه
• عفونت زخم
• ایجاد لخته
• و …

لازم به ذکر است که در صورت بروز هر کدام از موارد بالا راه حل درمانی وجود دارد. به عنوان مثال برای تسکین دردهای احتمالی مسکن دریافت می کنید، برای کاهش جذب مواد مغذی مکمل میگیرید و آنتی بیوتیک احتمال عفونت را کاهش می دهد. همچنین در صورت بروز لخته با تجویز دارو لخته از بین می رود. در این بین احتمال نشست معده نیاز به عمل مجدد خواهد داشت که چندان طول نخواهد کشید.

کدامیک از جراحی های لاغری برای من مناسب تر است؟

حقیقت آن است که نمی توان به طور مستقیم و بدون داشتن اطلاعات کافی در مورد وضعیت خاص شما، تاریخچه پزشکی، سابقه بیماری‌ها و سایر عوامل مربوطه، تشخیص داد که بهترین روش جراحی لاغری برای شما بهتر است. تعیین نوع عمل جراحی لاغری مناسب برای شما نیاز به مشاوره حضوری با پزشک متخصص یا جراح باریاتریک دارد.

لطفاً با مراجعه به یک پزشک متخصص یا جراح باریاتریک، از نزدیک با ایشان مشورت کنید. پزشک شما براساس تحقیقات و بررسی‌های کامل، وضعیت شما را ارزیابی کرده و نوع عمل جراحی لاغری مناسب را برای شما تعیین خواهد کرد. او می‌تواند به شما توضیح دهد کدام یک از روش‌هایی که در این مقاله اشاره شد (مانند اسلیو گاسترکتومی یا بایپس معده و ….) برای شما مناسبتر است و بهترین نتیجه را برایتان در بر خواهد داشت.

پاسخ به سوالات رایج درباره انواع عمل لاغری

برخی از مهم ترین سوالاتی که ممکن است در خصوص عمل های لاغری براش افراد پیش بیاید در این بخش پاسخ داده شده اند. چنانچه شما هم سوالی دارید حتما در بخش نظرات با ما در میان بگذارید تا در اولین فرصت به آن ها پاسخ داده شود.